Da li znate čija bista, prilično zapuštena, stoji, ispred pribojske Gimnazije? Da li ste čuli za Lazara Komarčića, prvog srpskog pisca naučne fantastike, (piše je kad i Žil Vern) i preteče krimi romana ?
Lazar Komarčić je rođen 22. januara 1839. godine u selu Glog , kao Lazar Komarica. Kasnije će prezime preinačiti u Komarčić. Još kao dečak sa porodicom prelazi u Valjevo, gde nakon smrti oba roditelja radi kao kalfa. Nakon nesreće tokom kratkotrajnog turskog bombardovanja Beograda, gde gubi tri prsta, odlučuje se da se posveti učiteljskom zanatu. Međutim nakon par godina, na molbu sestre, prelazi u Crnu Baru (kod Šapca) da preuzme kafanu. Tu u druženju sa raznim ličnostima, počinje njegova spisateljska karijera (itekako plodonosna za to vreme, 8 romana!). Negde u to vreme kada on počinje da piše, istovremeno u Evropi romane objavljuju i Žil Vern i Herbert Džordž Vels, koji se smatraju očevima naučne fantastike.
Kao pisac naučne fantastike, koristio je taj žanr kako bi njegovi junaci u budućnosti mogli da izgovore rečenice, koje sadašnjost nije htela prihvatiti.
„Teško mi na srce pade, kad pomislih, da i zemlju i ceo ovaj svet što na njoj živi ta ista sudbina čeka. I ovaj svet se kolje i bije oko varljivog sjaja i prolaznog gospodstva; kolje se i bije oko vlasti i nadmoćija; kolju se narodi s narodima, države s državama, vlasnici s vlasnicima, plemena s plemenima, pojedinci s pojedincima; kolju se i krve da jedni druge satru, iskorene, unište; kolju se i biju za nekakve „sfere viših državnih interesa”; kolju se i krve da vatrom i železom, puškom i sabljom pronose kulturu i civilizaciju po ovome majušnom zrncetu nebesnom; kolju se i biju da jedan drugog uvere ko je od njih u pravu; kolju se i biju čak i oko toga, ko istinitije veruje u pravoga i istinitoga Boga, a ko ne veruje a niko od njih i ne sluti da i njih ovakva ista sudba čeka, i njih i ovu našu veselu postojbinu!”
Skerlić ga nije voleo
Iako vrlo popularan pisac, fantast kako su ga nazivali kritičari, ipak je ostao dugo vremena nakon smrti nepoznat. Razlog leži u tome što se nije našao u antologiji srpske književnosti Jovana Skerlića, jer ta antologija je dugo vremena važila kao za najbolje od najboljeg srpske književnosti. Tek sedamdesetih počinje ponovno otkrivanje Lazara Komarčića. A koliko nam je poznato njegova dela je objavila Opštinska zajednica za obrazovanje Priboj.
Predlažemo da se jednom godišnje održe večeri naučne fantastike koje bi bile posvećene Lazaru Komarčiću.
Prvo društvo naučne fantastike u Srbiji nosi ime po Lazaru Komarčiću,
Ostavite vaš komentar